South Africa: Supreme Court of Appeal Support SAFLII

You are here:  SAFLII >> Databases >> South Africa: Supreme Court of Appeal >> 1985 >> [1985] ZASCA 11

| Noteup | LawCite

Volschenk v President van die Suid-Afrikaanse Geneeskundige en Tandheelkundige Raad NO (200/84) [1985] ZASCA 11; [1985] 2 All SA 182 (A) (28 March 1985)

Download original files

PDF format

RTF format


GERT JEREMIAS DANIEL VOLSCHENK

en

DIE PRESIDENT VAN DIE SUID-AFRIKAANSE
GENEESKUNDIGE EN TANDHEELKUNDIGE RAAD, NO

SMALBERGER, Wn AR :-

36/85

200/84
N v H

200/84
N v H

IN DIE HOOGGEREGSHOF VAN SUID-AFRIKA

APPèLAFDELING

In die saak tussen:
GERT JEREMIAS DANIEL VOLSCHENK
Appellant

en
DIE PRESIDENT VAN DIE SUID-AFRIKAANSE
GENEESKUNDIGE EN TANDHEELKUNDIGE RAAD, NO

Respondent


CORAM:
JANSEN, Wn HR, JOUBERT, CILLIé,

VAN HEERDEN, ARR, et SMALBERGER, Wn AR.

VERHOORDATUM: 18 MAART 1985

LEWERINGSDATUM: 2 8 MAART 1985

UITSPRAAK

SMALBERGER, Wn AR:-

Die appellant, 'n geneesheer, wat as

sulks geregistreer is kragtens die bepalings van die Wet

op /.................

2

op Geneeshere, Tandartse en Aanvullende Gesondheids=

diensberoepe, No 56 van 1974 (die Wet), het by wyse van

hersiening in die Transvaalse Provinsiale Afdeling

aansoek gedoen om die tersydestelling van 'n besluit van

die Suid-Afrikaanse Geneeskundige en Tandheelkundige Raad

(die Raad) waarkragtens hy vir 'n tydperk van ses maande

in sy praktyk geskors is. Sy aansoek is deur die hof

a quo, bestaande uit PREISS en KIRK-COHEN, RR, van die

hand gewys. Met verlof van die hof a quo kom hy nou

in hoër beroep na hierdie Hof,

Die feite wat aanleiding gegee het tot die

appellant se aansoek is gemene saak. Ten gevolge van

sekere klagtes wat teen die appellant by die Raad inge=

dien is, het die Uitvoerende Komitee van die Raad Vi

tugkomitee /..............
3
tugkomitee aangewys om die klagtes te ondersoek,

Die tugkomitee het bestaan uit vier lede van die Raad,

insluitende die destydse President van die Raad,

Op 23 Augustus 1983 het die appellant voor die tugkomitee

verskyn op twee klagtes van onbetaamlike of skandelike

gedrag voortspruitend uit sy behandeling van 'n sekere

pasiënt wat later oorlede is, en die regsgeneeskundige

lykskouing wat hy na die betrokke pasiënt se dood op sy

liggaam uitgevoer het. Die appellant was tydens die

ondersoek regsverteenwoordig. Na die aanhoor van ge=

tuienis en argument het die tugkomitee die appellant op

beide klagtes skuldig bevind. Daarna is verdere

getuienis en argument aan die tugkomitee voorgelê in

verband met straf alvorens die tugkomitee verdaag het

om / .............

4
om oor 'n gepaste straf te besin. By hervatting van
die verrigtinge is die appellant as volg deur die
President meegedeel:-

"Dr Volschenk, die Komitee het besluit om 'n
rekord van hierdie ondersoek aan die Raad
voor te lê by sy volgende vergadering in
Oktober 1983 met die aanbeveling dat u
(1) ten opsigte van klagte 1 gewaarsku word,
en (2) ten opsigte van klagte 2 vir 'n tyd=
perk van ses maande geskors word maar dat
die tenuitvoerlegging van die straf vir
drie jaar opgeskort word op voorwaarde dat
u nie gedurende daardie tydperk aan enige
oortreding deur die Raad skuldig bevind word
nie. Ek wil dit net hier duidelik stel dat
daar moet besef word dat die Raad kan die
straf verswaar of versag. U mag skriftelike
vertoë aan die Raad rig aan die Registrateur
en dit moet hom voor 16 September 1983 bereik."

Die / ...........

5

Die appellant het nie van die geleentheid wat

hom aangebied is om skriftelike vertoë aan die Raad te

rig, gebruik gemaak nie. Daar is blykbaar ook geen

navraag deur of namens hom gedoen om uit te vind presies

wanneer die Raad sou vergader om oor sy straf te besin

nie, en is daar geen versoek aan die Raad gerig dat hy

by dié geleentheid toegelaat word om voor die Raad te

verskyn nie, hetsy persoonlik of deur 'n regsverteen=

woordiger. Dië aangeleentheid het tydens 'n sitting

van die Raad op 13 Oktober 1983 voor die Raad gedien.

Die volledige notule van die verrigtinge voor die tug=

komitee tesame met 'n verslag van die tugkomitee, wat

vooraf aan alle lede van die Raad beskikbaar gestel is,

is deur die Raad oorweeg. Die Raad het besluit "dat die

bevinding /.........

6

bevinding van die (tug)komitee bekragtig word maar dat

die aanbeveling in verband met die straf wat opgelê moet

word, nie aanvaar word nie, en dat dr G J D Volschenk

vir 'n tydperk van ses maande geskors word met ingang

13 Oktober 1983". Die appellant is dienooreenkomstig

verwittig. Dit is hierdie besluít van die Raad wat tot

die appellant se aansoek aanleiding gegee het.

Soos blyk uit wat reeds gesê is, waar die

tugkomitee die appellant op twee klagtes skuldig bevind

het en strawwe ten opsigte van elk aanbeveel het, het die

Raad net een straf opgelê. Dit is nie duidelik of

die Raad die klagtes vir die doeleindes van straf saam=

gevat het nie, en of die eerste klagte net in die niet

verdwyn het. Hierdie aspek was egter nie uitdruklik in

die /.................

7

die appellant se aansoek geopper nie. In beginsel maak

dit nie saak of die straf wat bepaal is betrekking het

op die twee klagtes gesamentlik, of net die tweede

klagte nie. Voorts word daar met die aangeleentheid

gehandel op die grondslag dat dit net die straf op die

tweede klagte is wat ter sprake is.

Kortliks saamgevat kom die betoog namens die

appellant op die volgende neer: Die Raad het sy

bevoegdheid kragtens die Wet om 'n ondersoek in te stel

na die klagtes teen die appellant aan die tugkomitee

gedelegeer; die tugkomitee tree namens die Raad op en

vervul al die funksies van die Raad met betrekking tot

die ondersoek; kragtens die Wet en die regulasies wat

betrekking het op so 'n ondersoek was die tugkomitee nie

alleenlik /................

8

alleenlik verplig om die skuld van die appellant te

bepaal nie, maar ook om hom 'n straf op te lê, die rede

hiervoor synde dat 'n tugondersoek 'n ondeelbare begrip

is en 'n gedeeltelike delegasie (dws een wat 'n bevindíng

ten opsigte van skuld veroorloof maar nie die oplegging

van straf nie) nie kan geskied nie; die tugkomitee se

aanbeveling ten opsigte van straf het in wese neergekom

op die oplegging van 'n straf (wat die appellant bereid

was om te aanvaar); die Raad is nie by magte om 'n straf

deur 'n tugkomitee opgelê te verswaar nie; waar die Raad

sy bevoegdhede ten opsigte van 'n ondersoek aan 'n tugkomitee

delegeer die Raad net een funksie behou, naamlik, om

ingevolge artikel 11(5) van die Wet die opgelegde straf

te bekragtig; indien die Raad wel by magte is om 'n

straf /.............

9

straf te verswaar daar in die onderhawige geval 'n

miskenning van die audi alteram partem reël was

Hierdie betoog moet oorweeg word aan die hand van die

reeds gemelde feite, en die bepalings van die Wet en die

betrokke regulasies daarkragtens uitgevaardig

As uitgangspunt moet daar op die bepalings

van artikel 11 van die Wet gelet word. Artikel 11(1)

en (2) maak voorsiening vir die verpligte instelling deur

die Raad van 'n onderwyskomitee en 'n spesialistekomitee,

die samestelling van sulke komitees en hulle bevoegdhede

en werksaamhede. Artikel 11(2A) het betrekking op die

instelling en samestel ling van 'n tariewekomitee

Artikel 11(3), (4) en (5) is tot die volgende effek:-

"(3) Die /.........

10
"(3) Die raad kan van tyd tot tyd die ander
komitees instel wat hy nodig ag, elkeen waar=
van bestaan uit soveel persone, deur die raad
aangestel, as wat die raad bepaal, maar wat
ten minste een lid van die raad, wat as voor=
sitter van die komitee dien, moet insluit, om
ondersoek in te stel na en aan die raad verslag
te doen aangaande enige aangeleentheid wat
binne die bestek van die raad se werksaamhede
kragtens hierdie Wet val.
(4) Behoudens die bepalings van subartikel (5)
kan die raad aan 'n kragtens subartikel (3) inge=
stelde komitee, benewens die bevoegdhede in
subartikel (3) aan sulke komitees verleen,
sodanige van sy bevoegdhede delegeer as wat
hy van tyd tot tyd bepaal, maar word nie onthef
van 'n bevoegdheid wat aldus gedelegeer is nie.
(5) Geen straf opgelê deur 'n komitee wat
ingevolge subartikel (1) of (3) ingestel is,
uitgesonderd 'n waarskuwing of 'n berisping of 'n
berisping en 'n waarskuwing, is van krag nie
totdat die raad die oplegging daarvan bekragtig
het."

(Vir soverre dit van belang mag wees, is die Afrikaanse
teks van die Wet geteken.)

'n Tugkomitee /

11

'n Tugkomitee is nie een van die komitees genoem
in artikel 11{1) of (2) nie, maar is een van die "ander
komitees" waarna in artikel 11(3) verwys is, en word
kragtens daardie subartikel ingestel.
Luidens artikel 41(1) van die Wet is die Raad
"bevoeg om 'n ondersoek in te stel na 'n klagte, beskuldig=
ing of bewering van onbetaamlike of skandelike gedrag
teen 'n persoon wat kragtens hierdie Wet geregistreer is
en om by skuldigbevinding van so 'n persoon aan sodanige
gedrag, enige van die strawwe voorgeskryf in artikel 42(1)
op te lê". Die strawwe waarna in artikel 42(1) verwys
word is:-

"(a) 'n waarskuwing of 'n berisping of 'n berisping en 'n waarskuwing; of

(b) /

12
(b)skorsing, vir h vasgestelde tydperk, in
sy praktyk of die verrigting van hande=
linge wat by uitstek by sy beroep tuis=
hoort; of
(c)skrapping van sy naam uit die register."

Die bevoegdhede van die Raad ten opsigte van tugaange=
leenthede behels dus 'n ondersoek na beweerde onbetaamlike
of skandelike gedrag deur 'n geneesheer en, indien 'n skul =
digbevinding daarop volg, die oplegging van 'n gepaste straf
Dit is gemene saak dat die tugkomitee in die
onderhawige geval luidens die bepalings van artikel 11(3)
en 41(1) van die Wet deur die Raad aangewys was om die
klagtes teen die appellant te ondersoek, en dat bevoegd=
hede van die Raad ten opsigte van sodanige ondersoek aan
die tugkomitee gedelegeer is.

Die /

13
Die gevolg van delegasie is dat "as die gedele=

geerde 'n funksie namens of ten behoewe van die delegans

uitoefen, tree hy volledig in die plek van die delegans op

en hy verrig die funksie asof die delegans dit self verrig

het". (WIECHERS: Administratiefreg : 2de Uitgawe, p 57.)

In die onderhawige geval is die kardinale vraag egter welke

funksie aan die tugkomitee gedelegeer is, en tot welke mate

dit deur daardie liggaam uitgeoefen is. Artikel 11(4) van

die Wet verleen 'n baie wye diskresie aan die Raad aangaande

die delegasie van sy bevoegdhede. So wyd is die Raad se

diskresie dat daar in beginsel geen beswaar daarteen kan

wees nie sou die Raad, indien hy verkies, slegs gedeeltelik sy bevoegd=

hede aan 'n tugkomitee delegeer. Dus is die Raad bevoeg om 'n tug=

komitee aan te wys om 'n klagte van onbetaamlike of skandelike gedrag

teen / .............

14

teen 'n geneesheer te ondersoek, en 'n bevinding ten

opsigte van die klagte uit te bring, terwyl die Raad sy

strafbevoegdheid ingeval van skuldigbevinding behou

Daar is niks wat die Raad verplig om 'n strafbevoegdheid

aan 'n tugkomitee te delegeer nie. Die splitsing van

bevoegdhede is blykbaar in die geval van die Raad lank

reeds 'n gevestigde praktyk. (Vgl S A Medical and Dental

Council v McLoughlin 1948 (2) SA 355 (A).)

Met 'n beroep op S A DE SMITH: Judicial Review of

Administrative Action (4de Uitgawe) op p 220 is daar namens

die appellant betoog dat 'n gedeeltelike delegasie van

hierdie aard nie regtens moontlik is nie. In die rele=

vante passasie word daarop gewys dat in die algemeen n6g

'n persoon wat 'n regsfunksie uitoefen, nòg lede van 'n

administratiewe / ...........

15

administratiewe liggaam, deel kan hê aan 'n beslissing

waar daardie persoon of lede nie al die mondelinge

getuienis en betoë aangehoor het nie want "bias and

ignorance alike preclude fair judgment upon the merits

of a case". De Smith wys egter op uitsonderings op

hierdie algemene reël, en dit blyk duidelik aan die hand

van 'n latere passasie op p 220 asook van wat op pp 298/9

verskyn dat minstens waar statutêre magtiging daarvoor

bestaan (soos in die onderhawige geval) die splitsing van

bevoegdhede deur die delegasie van 'n ondersoek met voor=

behoud van die mag om straf op te lê 'n geoorloofde prose=

dure is. Die Raad.was dus by magte om slegs sy bevoegd=

heid om 'n ondersoek te hou, en tot 'n bevinding te kom.

aan die tugkomitee te delegeer.

Ten / ............

16
Ten opsigte van die ondersoek rakende die

appellant is daar geen spesifieke bevoegdhede deur die

Raad aan die tugkomitee gedelegeer nie. Die partye is

dit eens dat die tugkomitee gevolglik moes optree inge=

volge die bepalings van die Wet en die regulasies vir

die hou van ondersoeke wat kragtens artikel 61(1)(a) en

(r) van die Wet uitgevaardig is. Die betrokke regula=

sies betreffende die instelling van ondersoeke wat inge=

volge artikel 41 van die Wet gehou word (die Regulasies

is bevat in Goewermentskennisgewing R2268 van 3 Desember

1976.

Regulasies 1 tot 13 het betrekking op die same=

stelling van 'n tugkomitee, die prosesregtelike stappe
wat voor 'n ondersoek gedoen moet word, en die prosedures
wat by die ondersoek self gevolg moet word. Regulasie

14(1) /

17

14(1) tot (7) handel met beraadslaging na die aanhoor
van getuienis en betoë; die prosedures wat volg op
skuldigbevinding of ontslag op die betrokke klagtes,
na gelang van die geval; die bewys van vorige skuldig=
bevindings, indien enige; en betoë ten opsigte van
straf, asook getuienis ter versagting. Regulasie 14(8)
het betrekking op beraadslaging omtrent die straf wat
opgelê moet word (wat die een of die ander van die strawwe
moet wees wat in artikel 42(1) van die Wet voorgeskryf
is). Daarna kom die volgende tersaaklike bepalings
voor:

" (9 ) 'n Straf deur die raad kragtens subregulasie
(8) opgelê, raoet op skrif gestel word, moet deur
die president onderteken word en moet deur die
registrateur op die persoonlike lêer van die
betrokke persoon in die kantoor van die raad
gehou word.

(10) /

18

(10) (a) Waar die raad of die tugkomitee 'n

beskuldigde skuldig bevind, kan hy
(i) die oplegging van die straf vir die
tydperk en op die voorwaardes wat deur hom
bepaal word, uitstel; of
(ii) 'n straf vermeld in subregulasie ( 8 ) (b)
of (c) oplê, maar beveel dat die tenuit=
voerlegging van die straf uitgestel word
vir die tydperk en op die voorwaardes wat
deur hom bepaal word.
(b)

(11) Indien die saak deur 'n tugkomitee verhoor
is, en die beskuldigde skuldig bevind is en
daar besluit word dat die straf wat opgelê moet
word 'n waarskuwing of 'n berisping of 'n berisping
en 'n waarskuwing moet wees, moet die bevinding
en die straf aan die beskuldigde opgelê, onmid=
dellik daarna aan die betrokke partye meegedeel
word deur die voorsitter wat op die vergadering
van sodanige komitee voorsit, of op 'n later
datum per brief, al na die komitee gelas.
Die komitee moet sy optrede aan die raad rappor=
teer.

(12) Indien die saak deur 'n tugkomitee verhoor
is, en die beskuldigde skuldig bevind is en daar
besluit word om aan te beveel dat 'n ander straf
as 'n waarskuwing of 'n berisping of 'n berisping

en /

19

en 'n waarskuwing opgelê word, moet die komitee
alle stukke met 'n verslag van die getuienis en
sy bevinding en aanbeveling in verband met die
straf wat opgelê moet word, aan die raad stuur,
wat dan sodanige bevinding en aanbeveling kan
wysig of bekragtig, of kan weier om dit te
bekragtig, of die saak na die tugkomitee kan
verwys vir verdere oorweging en verslag.
In hierdie geval word die aanbeveling met
betrekking tot die straf wat opgelê moet word,
ook onmiddellik daarna aan die betrokke partye
meegedeel deur die voorsitter wat op die be=
trokke vergadering voorsit, of op 'n later
stadium per brief, al na die komitee gelas.
Die beskuldigde is geregtig om vertoë'tot die
raad te rig ten aansien van die uitoefening van
die raad se diskresie met betrekking tot die
bekragtiging van die oplegging van die straf.
Sodanige vertoë geskied slegs by wyse van 'n
skriftelike memorandum gerig aan die registrateur
vir voorlegging aan die raad. Die raad oorweeg
geen vertoë ten aansien van die uitoefening van
die raad se diskresie met betrekking tot die
bekragtiging van die oplegging van die straf nie
tensy sodanige vertoë skriftelik deur die beskul=
digde self of sy regsverteenwoordiger aan die
registrateur gerig word. Alle vertoë moet deur
die registrateur ontvang word voor 'n datum wat

die /

20
die voorsitter ten tyde van die gemelde
mededeling moet aankondig, of wat in die ge=
melde brief vermeld moet word.

(13)

(14) Waar 'n straf opgelê is en, waar nodig,
deur die raad bekragtig is, stel die registra=
teur die Sekretaris van Gesondheid in kennis
van die naam van die persoon wat gestraf is,
asook van die aard van die beskuldiging(s)
waaraan hy skuldig bevind is en die straf wat
opgelê is . "

Ofskoon die aangehaalde subparagrawe van regula=
sie 14 nie 'n toonbeeld van duidelikheid is nie, kan die
bevoegdhede van 'n tugkomitee ten opsigte van die oplegging
van straf geredelik daarvan afgelei word. Regulasie
14(10)(a) verplig nie 'n tugkomitee om 'n straf op te lê

nie maar magtig die oplegging daarvan ( ...... kan hy ......)

In stede van om 'n straf op te lê, is daar vir 'n tugkomitee 'n

ander uitweg , naamlik, om kragtens regulasie 14(12) 'n

straf /.............

21

straf aan te beveel . Die keuse tussen 'n straf oplê en
'n straf aanbeveel is dié van die tugkomitee waar, soos
in die onderhawige geval, regulasie 14 geld. Waar die
tugkomitee 'n aanbeveling in verband met straf maak, hoef
die Raad nie daaraan gevolg te gee nie. Dit staan die
Raad vry om kragtens regulasie 14(12) òf die aanbeveling
te bekragtig te om dit te wysig. In iedere geval word
die opgelegde straf die van die Raad en geld die bepalings
van regulasie 14(9) . Waar die tugkomitee 'n straf
oplê moet sodanige straf deur die Raad kragtens artikel
11(5) van die Wet bekragtig word. Dat 'n tugkomitee 'n
keuse het om 'n straf op te lê of aan te beveel, en dat in
laasgenoemde geval die Raad 'n straf oplê, is in beginsel
ooreenstemmend met die bepalings van artikel 11(4) van

die /

22

die Wet, en nie strydig met enige ander bepalings van
die Wet of die Regulasies nie. Dit is nie nodig vir
die doeleindes van hierdie uitspraak om enige uitleg te
gee van die woorde "word nie onthef van 'n bevoegdheid
wat aldus gedelegeer is nie" in artikel 11(4) nie.
Daardie woorde hou waarskynlik 'n ander betekenis in as
hulle letterlike betekenis, want 'n letterlike vertolking
sou oenskynlik in stryd wees met die beginsel dat waar
'n delegans 'n bevoegdheid delegeer, en die gedelegeerde
daardie bevoegdheid namens die delegans reeds uitgeoefen
het, die delegans functus officio is. Dit is ook
nie nodig om in die onderhawige geval te besluit of
Regulasie 14(12), vir soverre dit voorsiening maak vir
bekragtiging deur die Raad van 'n tugkomitee se bevinding,
ultra vires is of nie, soos namens die appellant betoog.

Al /

23
Al sou dit die geval wees (en daar is aanduidings tot

dien effek), raak dit nie Kegulasie 14(12) wat die aanbe=
veling van 'n straf deur 'n tugkomitee, en die wysiging of
bekragtiging van die aanbevole straf deur die Raad, betref
nie, aangesien die bepalings met betrekking tot die bevin=
ding aan die een kant en die straf aan die ander kant skei=
bare en onafhanklike bepalings is, en die ongeldigheid van
die een affekteer nie die ander nie. (Vgl Johannesburg
City Council v Chesterfield House (Pty) Ltd 1952(3) SA 809
(A) op 822 D; S v Prefabricated Housing Corporation (Pty)
Ltd and Another 1974(1) SA 535 (A) op 514 F.)

Die slotsom waartoe ek derhalwe kom is dat die

tugkomitee in die onderhawige geval nie verplig was om
die appellant 'n straf op te lê nie, maar geregtig was om
'n straf aan te beveel, wat dit wel gedoen het. Gevolglik

was /

24

was die Raad by magte om die aanbeveling te bekragtig

of te wysig, wat daarop neerkom dat die Raad 'n gepaste

straf kon oplê, wat dan ook gebeur het. In dié opsig,

afgesien van die vraag of die audi alteram partem reël

nie nagekom is nie, wat aanstons behandel sal word, was

die Raad se optrede regmatig.

Aangesien dit duidelik blyk dat die tugkomitee

nie die appellant 'n straf opgelê het nie maar alleenlik

een aanbeveel het, is die bepalings van artikel 11(5

van die Wet nie van toepassing nie want hulle geld alleenlik

waar 'n straf opgelê is, en sodanige straf deur die Raad

bekragtig moet word. Dit is dus nie nodig om te besluit

watter betekenis die woord "bekragtig" inhou nie, en of

dit die Raad magtig om 'n opgelegde straf te verswaar nie

Die /...........

25

Die enigste oorblywende vraag is of daar 'n

miskenning van die audi alteram partem reël was omdat

die appellant nie, hetsy persoonlik of deur 'n regsver=

teenwoordiger, aangehoor was alvorens die Raad sy straf

bepaal het nie. Regulasie 14(12) maak voorsiening vir

die rig van skriftelike vertoë "ten aansien van die uit=

oefening van die raad se diskresie met betrekking tot

die bekragtiging van die oplegging van die straf".

Dit swyg egter aangaande die posisie wat geld as 'n straf

aanbeveel is deur 'n tugkornitee. Die tugkomitee was

skynbaar in dié verband onder die indruk dat geen onder=

skeid getref word tussen die geval waar 'n straf opgelê

en 'n straf aanbeveel word nie, want die appellant is in

kennis gestel dat hy skriftelik vertoë aan die Raad kon

rig / ......................

26

rig aangaande sy straf. Artikel 42(2) van die Wet

bepaal dat "Aan iedereen wie se gedrag die onderwerp

van 'n ondersoek kragtens artikel 41 uitmaak, moet die

geleentheid gegun word om, òf in eie persoon òf deur

sy regsverteenwoordiger, op die beskuldiging te antwoord

en sy verdediging aan te voer". As artikel 42(2)

meebring dat die reg tot persoonlike verskyning of regs=

verteenwoordiging voortduur tot finale strafbepaling

mag daardie deel van regulasie 14(12) waarna so pas verwys

is, vir soverre dit nie met artikel 42(2) te versoen is

nie, ultra vires wees. In SA Medical and Dental Council

v McLoughlin (supra), in ietwat soortgelyke omstandighede

as die onderhawige, waar 'n vroeëre statutêre bepaling

ooreenstemmend met artikel 42(2) van toepassing was, is

die /..............

27

die vraag oopgelaat of 'n mediese raad verplig is om 'n
beskuldigde voor die bepaling van 'n gepaste straf aan
te hoor, maar daar is wel gesê (op bl 389): "Certainly it
is desirable for the Council to do so". In Helgesen v
South African Medical and Dental Council 1962(1) SA 800
(N) het die Raad geweier om 'n advokaat toe te laat om
namens Helgesen te verskyn toe die Raad die verslag van h
tugkomitee oorweeg het. In die loop van sy uitspraak het
WILLIAMSON, RP, die volgende gesê op b 816 A - D:-

"Neither expressly by the Act nor impliedly by
any rules of natural justice does an accused
practitioner have the right, in my opinion,
to demand that he personally, or through his
legal representatives, must be present at
every single stage in the whole of the pro=
ceedings involved in an enquiry conducted by
a disciplinary committee under the regulations
right up to the consideration of the report and

recommendations /

28
recommendations of that committee by the
respondent itself. Neither the proviso to
sec 42{1) nor the terms of reg. 8 give him,
in my view, such a right. That he should be
able to be present and represented at the
hearing of all the evidence and that he should
be able to address or have his representative
address on all the evidence does not mean that
if all the representations then made by him or
on his behalf are recorded and placed before
the respondent when called upon to confirm or
otherwise the disciplinary committee's finding
and recommendations, then there must still be
a further right to repeat, elaborate or add to
the representations, already before the
respondent, in an additional appearance."

Dit is nie nodig om te besluit oor die tref=
wydte van artikel 42(2) van die Wet, of die korrektheid
al dan nie van die beslissing in Helgesen se saak nie.
Al sou daar aanvaar word dat Helgesen se saak verkeerd
beslis is, dat artikel 42(2) van die Wet aan die appellant

'n /.........

29

'n verskyningsreg voor die Raad voor strafoplegging

verleen, en dat vir soverre regulasie 14(12) met

artikel 42(2) strydig is die aangetaste deel daarvan

ultra vires is, kan daar in die omstandighede van die

onderhawige geval nie gesê word dat die audi alteram

partem reël misken is nie.

Die appellant was tydens al die verrigtinge

voor die tugkomitee regsverteenwoordig. Sy getuienis

ter versagting van straf, en die betoog van sy advokaat

betreffende straf, verskyn volledig op die oorkonde van

daardie verrigtinge. Die volledige oorkonde het voor

die lede van die Raad gedien, en hulle het insae daarin

gehad. Die appellant is bewus gemaak van die feit dat

die Raad die aanbevole straf van die tugkomitee kon ver=

swaar /..............

30

swaar of versag. Hy moes besef het dat die Raad oor

sy straf sou besin en dan 'n straf oplê, en dat dit nie

hier gegaan het bloot oor die bekragtiging van 'n opgelegde

straf nie. Hy is die geleentheid gebied om skriftelike

vertoë aan die Raad te rig maar het nie daarvan gebruik

gemaak nie. In die normale gang van sake, as 'n persoon

uitgenooi is om sy saak te stel en verseg om die uit=

nodiging te aanvaar, kan hy hom beswaarlik op die audi

alteram partem slagspreuk beroep. (Vgl Radloff v

Clocolan Ko-operatiewe Landbou Maatskappy Bpk 1955(3) SA

418 (A) op 423 B). Hier gaan dit egter nie soseer

oor die appellant se reg om sy saak te stel nie, maar

eerder sy reg tot verskyning voor die Raad. Ofskoon die

reg hom nie uitdruklik aangebied is nie, is hy die reg

nooit /.................

31

nooit ontsê nie. Die appellant het nooit gevra om
toegelaat te word, hetsy persoonlik of deur 'n regsver=
teenwoordiger, om voor die Raad te verskyn om vertoë
te rig aangaande sy straf nie. Waar die appellant nie
op so 'n reg aanspraak gemaak het nie, en geen versoek
in dié verband aan die Raad gerig het nie, kan hy
nouliks kla dat die audi alteram partem reël misken is.
Die situasie is tot 'n mate analoog met die geval van 'n
beskuldigde wat in 'n strafsaak nie regsverteenwoordiging
aanvra nie. Ek is dit eens met wat MARGO, R, in dié
verband in S v Baloyi 1978(3) SA 290 (T) gesê het op
293 F, naamlik:- "However, where he does not seek
(legal representation), and where no irregularity occurs

by /

32

by which he is deprived of it, there is no principle or

rule of practice of which I am aware which vitiates the

proceedings". In die onderhawige geval was daar myns

insiens geen miskenning van die audi alteram partem reël

nie, en gevolglik geen onreëlmatigheid nie.

Die appèl word van die hand gewys, met koste,

insluitend die koste van twee advokate.

J W SMALBERGER
WAARNEMENDE APPeLREGTER

JANSEN, Wn HR)

JOUBERT, AR)
CILLIé, AR)
VAN HEERDEN, AR)